ΙΣΤΟΡΙΑ ΛΙΒΑΔΕΙΑΣ
Η Λιβαδειά δεν αναφέρεται από τον Όμηρο με την σημερινή της ονομασία, πολλοί όμως ιστορικοί μεταξύ των οποίων και ο Παυσανίας, θεωρούν ότι η πόλη υπήρχε επί Ομήρου και την ταυτίζουν με τη πόλη Μίδεια που ήταν το ομηρικό όνομά της. Ως Μίδεια αναφέρεται από τον Όμηρο ανάμεσα στις βοιωτικές πόλεις που συμμετείχαν στον Τρωικό πόλεμο. Αργότερα φέρεται να μετονομάστηκε σε Λεβάδεια από τον Αθηναίο Λέβαδο, που μετοίκησε τους κατοίκους σε υπώρεια παρακείμενου λόφου.
ΙΣΤΟΡΙΚΟΙ ΧΡΟΝΟΙ
Κατά τους ιστορικούς χρόνους, η Λιβαδειά ήταν περίφημη για το πανάρχαιο Μαντείο του Τροφωνίου, το οποίο είχαν επισκεφθεί και συμβουλευθεί ο Κροίσος, ο Μαρδόνιος κ.ά. Πήρε μέρος στο κοινό των Βοιωτών, έχοντας κοινό νόμισμα και ακολούθησε την τύχη των άλλων βοιωτικών πόλεων. Γνώρισε όμως ιδιαίτερη ακμή κατά τον 2ο μ.Χ. αιώνα λόγω των πολλών ιερών και ναών της.
Η αρχαία πόλη ήταν κτισμένη στη δεξιά όχθη τηςΈρκυνας, και ερείπιά της ήλθαν στο φως μετά από ανασκαφές. Τα περισσότερα οικοδομήματα (λουτρό, αγορά, δρόμος, μητρώο) καθώς και μεγάλος αριθμός επιγραφών χρονολογούνται από τον 4ο π.Χ. ως τον 3ο μ.Χ. αιώνα.
ΒΥΖΑΝΤΙΝΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Κατά τους πρώτους αιώνες της βυζαντινής περιόδου η πόλη της Λιβαδειάς δεν παρουσίασε ιδιαίτερη ανάπτυξη. Η αγροτική οικονομία της πόλης αντιμετώ- πισε σοβαρά προβλήματα από τις βαρβαρικές επιδρομές του 4ου και των αρχών του 5ου αιώνα. Κατά τη μεταβατική περίοδο του 7ου αιώνα υπέστη καταστροφές λόγω σεισμών.
Τον 9ο αιώνα γνώρισε αξιόλογη οικονομική ανάπτυξη.
ΦΡΑΓΚΟΚΡΑΤΙΑ
Μετά την κατάληψη της νότιας Ελλάδας από τους Φράγκους της Δ΄ Σταυροφορίας(1204), η Λιβαδειά παραχωρήθηκε στον «κύριο των Αθηνών»Όθωνα ντε Λα Ρος και, έναν αιώνα αργότερα, μετά την ήττα των Φράγκων από τους Καταλανούς στη Μάχη του Κηφισού(1311), οι κάτοικοι παρέδωσαν το κάστρο της πόλης στους νικητές με αντάλλαγμα την παραχώρηση προνομίων. Την περίοδο αυτή η Λιβαδειά γνωρίζει μεγάλη εμπορική ακμή.
Η καταλανική κυριαρχία συνεχίστηκε ως τον Μάιο του 1388.
ΤΟΥΡΚΟΚΡΑΤΙΑ
Δύο χρόνια μετά την παράδοση της Αθήνας στον Μωάμεθ Β΄ τον Πορθητή(1458), η Λιβαδειά περιήλθε στην Οθωμανική Αυτοκρατορία και αποτέλεσε καζά (διοικητική υποπεριφέρεια).
Τον 16ο αιώνα η Λιβαδειά ήταν χάσι (τόπος χατζήδων) Οθωμανών αξιωματούχων και από την 3η ή 4η δεκαετία του 17ου αιώνα υπήρξε βακούφι της Μέκκας ή, κατ’ άλλους, της Μεδίνας.
Από τις αρχές του 18ου αιώνα χορηγήθηκαν στους κατοίκους ιδιαίτερα προνόμια αυτοδιοίκησης, με συνέπεια την ενίσχυση του κοινοτικού θεσμού και τη δημιουργία μιας τάξης αρχόντων. Δέκα περίπου οικογέ- νειες αποτελούσαν την αριστοκρατία της πόλης.
Στα τέλη του 18ου αιώνα η Λιβαδειά χαρακτηριζόταν ως «η μεγαλύτερη της Βοιωτίας».
Παρά το γεγονός ότι το ρεύμα της μετανάστευσης υπήρξε περιορισμένο, από τη Λιβαδειά προήλθαν άνδρες που διακρίθηκαν στις ελληνικές παροικίες της Ρωσίας και της κεντρικής Ευρώπης. Εκτός από τον Λάμπρο Κατσώνη, από τη Λιβαδειά και την περιοχή της ("Χώρα της Λιβαδειάς") κατάγονταν κληρικοί, λόγιοι και έμποροι της διασποράς.
Στις παραμονές της Επανάστασης του 1821, η "Γκιαούρ Λιβαδειά", όπως την ονόμαζαν οι Τούρκοι για τον πολυάριθμο ελληνικό πληθυσμό της, είχε 10.000 Έλληνες κατοίκους που ασχολούνταν με τη γεωργία, το εμπόριο και τη βιοτεχνία. Το 1820 η πόλη ήταν το κέντρο των ενεργειών της Φιλικής Εταιρείας στην ανα-τολική Στερεά Ελλάδα. Ο Αθανάσιος Διάκος ορίστηκε αρχηγός των όπλων στη περιοχή, μαζί με τον Βασίλη Μπούσγο σύντροφό του από την Αράχοβα .
Η έκρηξη της Επανάστασης στη περιοχή της Λιβαδειάς εκδηλώθηκε τη νύκτα της 25ης προς την 26η Μαρτίου του 1821 όταν έπεσε το "πρώτο βόλι" από τον Βασίλη Μπούσγο και τους ένοπλους άνδρες του, στη θέση "στενό του Ζεμενού" σκοτώνοντας μερικούς Τούρκους. Ο Α. Διάκος, τη νύχτα της 28ης προς την 29η Μαρτίου ηγούμενος των στρατολογημέ- νων από τον ίδιο επαναστατών κατέλαβε τον λόφο του Προφήτη Ηλία απέναντι από το κάστρο της Λιβαδειάς. Οι Τούρκοι είχαν καταφύγει μέσα στο κάστρο καθώς και στον Πύργο Ώρα, στο μέσον της πόλης, έχοντας μαζί τους ως ομήρους τους προεστούς Ν. Νάκο και Λογοθέτη. Από εκεί, μετά την άρνηση των Τούρκων να παραδώσουν την πόλη, ο Α. Διάκος άρχισε την επίθεση. 
Στις 31 Μαρτίου κατελήφθη η πόλη, ενώ οι Τούρκοι που είχαν κλειστεί στον πύργο Ώρα παραδόθηκαν και την 1η Απριλίου παραδόθηκε και το Κάστρο. Σε πανηγυρική δοξολογία που φέρεται ν΄ ακολούθησε στην εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, οι επίσκοποι Σαλώνων, Ταλαντίου (Αταλάντης) και Αθηνών ευλόγησαν την επαναστα- τική σημαία του Διάκου.
Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης η πόλη δοκιμάστηκε επανειλημμένα από τις τουρκικές στρατιές που κατευθύνονταν στην Πελοπόννησο, και στην περιοχή δόθηκαν οι τελευταίες μάχες του Αγώνα. Μετά δε τη μάχη της Πέτρας έφυγαν όλοι οι Τούρκοι από την Βοιωτία.
Με τη συγκρότηση του υποτυπώδους ελληνικού κράτους, επί Ι. Καποδίστρια, η Λιβαδειά άρχισε να ανασυγκροτείται. Οι κάτοικοι που είχαν καταφύγει σε άλλες περιοχές επανήλθαν και το 1841 η πόλη ήταν πλέον ένα από τα πιο εύρωστα οικονομικά κέντρα του νεοπαγούς Ελληνικού Βασιλείου.
Πηγή: Wikipedia